Πώς λειτουργεί ο κόσμος της τέχνης;

Σε παλαιότερες εποχές, όταν η τέχνη εστίαζε στην αναπαράσταση του φυσικού κόσμου, η δεξιοτεχνία του καλλιτέχνη αποτελούσε το κυριότερο εφόδιο για την απόκτηση φήμης και την καταξίωσή του. Στην σύγχρονη τέχνη των αποδομημένων μορφών και της παραβίασης των παραδοσιακών προτύπων αισθητικής, η καταξίωση και η εδραίωση μιας εξέχουσας θέσης στον καλλιτεχνικό χώρο αποκτά μια διαφορετική διάσταση. Διάφοροι συντελεστές συνεισφέρουν ώστε το έργο τέχνης να έρθει σε επαφή με το κοινό, απαρτίζοντας τον κόσμο της τέχνης. 

Ο κόσμος της τέχνης αποτελεί μια έννοια, ευρεία, και ως εκ τούτου σε πολλές περιπτώσεις ασαφή, έως και χαοτική. Πρόκειται για μια πληθώρα ανθρώπινων δραστηριοτήτων, ένα πολύπλοκο και δαιδαλώδες δίκτυο συντελεστών, που ασχολούνται με τη δημιουργία, διακίνηση, αξιολόγηση και προβολή των έργων τέχνης. Περιλαμβάνει καλλιτέχνες, κριτικούς, θεωρητικούς της τέχνης, επιμελητές, συλλέκτες, μουσεία, γκαλερί, χορηγούς, οίκους δημοπρασιών κ.α. 

Ως πυρήνας του κόσμου αυτού λειτουργεί ο καλλιτέχνης, καθώς αυτός πυροδοτεί όλες τις μετέπειτα διαδικασίες. Η παρουσίαση και η προώθηση των έργων, που ακολουθούν, απαιτούν την συνεργασία μεγάλου αριθμού των φορέων του κόσμου της τέχνης. Οι διαδικασίες αυτές, έχουν ως τελικό στόχο την πώληση, όπου εμπλέκονται οι κατά κύριο λόγω οικονομικοί συντελεστές του κόσμου της τέχνης, όπως οι συλλέκτες, οι έμποροι και τα κέντρα δημοπρασιών. Παράλληλα, η συμβολική αξία του έργου, αποτελεί αντικείμενο των ιστορικών και των θεωρητικών της τέχνης, που πραγματεύονται την προσφορά του εκάστοτε έργου στον ευρύτερο καλλιτεχνικό κόσμο, και με τον τρόπο αυτό συνεισφέρουν στην προώθηση του δημιουργού του.

Σημαντικός είναι και ο ρόλος των εκθέσεων τέχνης, των μουσείων και των γκαλερί, αφού σε πολλές περιπτώσεις τέτοιοι φορείς έρχονται σε συνεργασία και αλληλοσυμπληρώνονται σε μια καλλιτεχνική σύμπραξη. Βασικός στόχος των μουσείων είναι η συλλογή, η διατήρηση, η έκθεση, αλλά και η ερμηνεία εκθεμάτων στα οποία εντοπίζεται κάποιο καλλιτεχνικό, επιστημονικό, ή ιστορικό ενδιαφέρον. Τα μουσεία απευθύνονται στο μεγαλύτερο μέρος του κοινού, καθώς η επισκεψιμότητα τους έχει και κοινωνικό χαρακτήρα. Σε αρκετές περιπτώσεις, παράλληλη δράση με τα μουσεία έχουν και οι γκαλερί, οι οποίες, όμως, εστιάζουν στην σύγχρονη τέχνη και λειτουργούν ως μεσάζοντες, γεφυρώνοντας τους καλλιτέχνες με τους συλλέκτες. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των γκαλερί είναι οι δημόσιες σχέσεις, καθώς με τον τρόπο αυτό αναπτύσσουν σχέσεις με φορείς του ευρύτερου χώρου της διαφήμισης. Οι εκθέσεις που οργανώνονται, πέρα από τον στόχο της προώθησης, ή και της αγοράς των έργων, αποτελούν τόπους συνάντησης των μελών του κόσμου της τέχνης.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί, κυρίως για την σύγχρονη εποχή, η βαρύτητα που έχει αποκτήσει το κύρος του συλλέκτη που αποκτά το έργο. Η συλλογή στην οποία ανήκει ένα έργο, ή οι συλλογές από τις οποίες έχει περάσει, τείνουν να προσδίδουν σε αυτό ένα επιπλέον περιεχόμενο. Το έργο αλληλεπιδρά με τα υπόλοιπα κομμάτια της συλλογής δημιουργώντας την εντύπωση ότι ο συλλέκτης που τα έχει συγκεντρώσει εντόπισε σε όλα την ίδια καλλιτεχνική αξία. Σε αρκετές περιπτώσεις το όνομα του συλλέκτη έχει τόση ισχύ για το έργο όσο και το όνομα του δημιουργού, ενώ είναι ικανό ακόμα και να εκτοξεύσει την αξία του.