Κυριακή 7 Αυγούστου 2022

Τι διώκεται ως ενδοοικογειακή βία;

Πολλές είναι οι ιστορίες, δυστυχώς γίνονται όλο και περισσότερες, ενώ ακόμα περισσότερες μένουν καλά κρυμμένες. Διαφορετικοί δράστες που συγκλίνουν. Είναι ο σύζυγος, ο σύντροφος, ο γονέας. Μέχρι ποιο σημείο πρόκειται για κακή οικογενειακή ισορροπία, και πότε γίνεται ενδοοικογενειακή βία. Τι προβλέπει σχετικά η νομοθεσία;

Καταρχάς, η οικογένεια προστατεύεται από το Σύνταγμα της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 21 παρ. 1 αναφέρεται: "Η οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του κράτους". 
Επιπρόσθετα, η χώρα μας έχει κυρώσει διεθνείς συμβάσεις όπως η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948) και η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989), που λόγω αυξημένης τυπικής ισχύος, την δεσμεύουν να λαμβάνει μέτρα ώστε να προστατεύονται τα δικαιώματα του παιδιού, αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό πλαίσιο. 

Με την υποχρέωση παροχής αυξημένης προστασίας, θεσπίστηκε το 2006 ο Νόμος 3500, για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, διαχωρίζοντάς την ως ειδικότερη μορφή βίας και προβλέποντας αυστηρότερες ποινές για την κακοποίηση σε βάρος μελών της οικογένειας. Στο άρθρο 2 του εν λόγω νόμου ορίζεται το προφανές: "Η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των μελών της οικογένειας απαγορεύεται".


Ποιοι θεωρούνται οικογένεια;
Στις διατάξεις του νόμου αυτού εμπίπτουν
α. σύζυγοι ή γονείς και συγγενείς πρώτου και δευτέρου βαθμού (γονείς, παιδιά, αδέρφια, παππούδες, γιαγιάδες)
β. συγγενείς έως τετάρτου βαθμού εξ' αίματος ή εξ' αγχιστείας (προπαππούδες, προγιαγιάδες, θείοι, θείες, ξαδέρφια), εφόσον ζουν στην ίδια οικία
γ. μόνιμοι σύντροφοι και τέκνα, κοινά ή ενός εξ' αυτών, εφόσον ζουν στην ίδια οικία

Τι θεωρείται βία;
Σωματική βλάβη: επίθεση στο σώμα, με οποιοδήποτε μέσο, που προκαλεί από ήπιο πόνο έως σοβαρή βλάβη, ή και θάνατο. Στα πλαίσια της ενδοοικογενειακής βίας αφορά περιπτώσεις που μέλος της οικογένειας προξενεί σε άλλο μέλος μια κάκωση ή βλάβη της υγείας του, αλλά και περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων κακώσεων, ακόμα και όταν αυτές είναι εντελώς ελαφριές.
 
Απειλή: υποχρέωση ενός ατόμου για κάποια πράξη, παράλειψη ή ανοχή προτείνοντας κάποιον κίνδυνο αν δεν συναινέσει. Στην ενδοοικογενειακή βία εμπίπτει όταν μέλος της οικογένειας εξαναγκάζει ή προκαλεί τρόμο ή ανησυχία σε άλλο μέλος.
 
Βιασμός και ασέλγεια: εξαναγκασμός σε συνουσία ή σε άλλη ασελγή πράξη, με ενδεχόμενη κατάχρηση της ανικανότητας του άλλου να αντισταθεί. Σε περιπτώσεις ανηλίκων -ανεξαρτήτως συγγενικής σχέσης- θεωρείται αυταπόδεικτο ότι δεν υπάρχει συναίνεση.

Στην ενδοοικογενειακή βία συχνά συγκαταλέγονται και περιπτώσεις λεκτικής κακοποίησης (υβριστική, υποτιμητική, εκφοβιστική) και παραμέλησης ανηλίκου (ανεπαρκής φροντίδα σε βαθμό που θα μπορούσε να βλάψει την σωματική και ψυχική του υγεία), που όμως δεν αναφέρονται στο Νόμο 3500/2006.


Επισημάνσεις
Στο Νόμο 3500/2006 εμπεριέχονται ορισμένα στοιχεία που αξίζει να κρατήσουμε υπόψιν. Αρχικά, θύμα ενδοοικογενειακής βίας θεωρείται τόσο το μέλος σε βάρος του οποίου τελείται η αξιόποινη πράξη, όσο και το μέλος που ανήκει στην οικογένεια, αλλά και ο ανήλικος ενώπιον του οποίου τελείται η πράξη βίας. Αυτό σημαίνει πως αν σε μία οικογένεια, για παράδειγμα, συμβαίνουν χειροδικίες μεταξύ των συζύγων με μάρτυρες τα παιδιά θυματοποιείται η οικογένεια στο σύνολό της. 

Επιπλέον, λόγω της πιθανότητας κακοποιημένα παιδιά, στο πλαίσιο της σχέσης εμπιστοσύνης και ασφάλειας που ενδεχομένως έχουν αναπτύξει στο σχολικό περιβάλλον, να εξομολογηθούν τί τους συμβαίνει, ο νόμος προβλέπει και τις υποχρεώσεις των εκπαιδευτικών. Συγκεκριμένα αναφέρεται πως "εκπαιδευτικός της πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ο οποίος, κατά την εκτέλεση του εκπαιδευτικού του έργου, με οποιονδήποτε τρόπο πληροφορείται ή διαπιστώνει ότι έχει διαπραχθεί σε βάρος μαθητή έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας, ενημερώνει, χωρίς καθυστέρηση, τον διευθυντή της σχολικής μονάδας. Ο διευθυντής της σχολικής μονάδας ανακοινώνει, αμέσως, την αξιόποινη πράξη στον αρμόδιο εισαγγελέα, ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή". Επομένως, αποτελεί υποχρέωση, και όχι μόνο δικαίωμα, για τους εκπαιδευτικούς να αναφέρουν το περιστατικό, ώστε στην συνέχεια ο εισαγγελέας να κινήσει την διαδικασία αυτεπάγγελτα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου