Ο Κανόνας 80/20 και πώς μπορούμε να τον εφαρμόσουμε στην ζωή μας

Ο Κανόνας 80/20, ή Αρχή του Παρέτο, αποτελεί έναν όρο πασπαρτού, καθώς θεωρείται ότι περιγράφει την αποδοτικότητα σε διάφορους τομείς όπως η οικονομία, η διοίκηση επιχειρήσεων, αλλά ακόμα και ο φυσικός κόσμος. Σύμφωνα με τον κανόνα αυτό, το 80% των αποτελεσμάτων προκύπτουν από το 20% των μέσων ή αιτιών. Για παράδειγμα, το 20% των προϊόντων μιας επιχείρησης αποφέρει το 80% των κερδών της, το 80% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης οφείλεται στο 20% των εργοστασίων,  το 80% μιας εργασίας διεκπεραιώνεται από το 20% των ατόμων που ασχολούνται με αυτήν, και ούτω καθεξής. Φυσικά, η αναλογία 80 προς 20 υπολογίζεται κατά προσέγγιση. Αυτό που αξίζει να κρατήσουμε είναι πως η κατανομή της προσπάθειας και των αποτελεσμάτων της κατά κανόνα είναι εξαιρετικά ανισομερής.

Η πρώτη αναφορά για τον κανόνα αυτό

έγινε από τον Ιταλό οικονομολόγο Vilfredo Pareto, ο οποίος το 1905 παρατηρώντας τα μπιζέλια που καλλιεργούσε στον κήπο του πρόσεξε πως το 80% της παραγωγής του προεχόταν από το 20% των λοβών. Η έρευνά του για την οικονομική παραγωγικότητα έδειξε επίσης πως περίπου το 20% των Ιταλών παρήγαγαν περίπου το 80% του πλούτου της χώρας. Μετέπειτα έρευνες στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία επιβεβαίωσαν τα ποσοστά αυτά. Λίγο αργότερα ο Δρ Joseph M. Juran διατύπωσε εύστοχα την αρχή Pareto ως "κανόνα των σημαντικών ολίγων και των ασήμαντων πολλών", εξηγώντας πως σε κάθε κατάσταση λίγοι παράγοντες είναι ζωτικοί και πολλοί είναι επουσιώδεις. Η αναλογία αυτή της αποδοτικότητας επί του συνόλου φαίνεται με κάποιον τρόπο να εφαρμόζεται αξιωματικά σχεδόν σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Θα μπορούσε επομένως να εφαρμοστεί και στην προσωπική μας ζωή; 

Με μια γρήγορη έρευνα στο ίντερνετ θα βρούμε πως συχνά συστήνεται ως μια φιλοσοφία για να αυξήσουμε την αποδοτικότητά μας. Όπως συνιστάται αν αξιοποιήσουμε πιο σωστά το καθοριστικό 20%, μπορούμε με λιγότερη προσπάθεια και αφιερώνοντας λιγότερο χρόνο να πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα και να βγούμε πιο κερδισμένοι.

Όποιος ενδιαφέρεται για μια τέτοια προσέγγιση, εύκολα θα μπορέσει να ανατρέξει. Εδώ θα επιχειρήσουμε να ερμηνεύσουμε τον κανόνα 80/20 με έναν τρόπο λιγότερο εξοντωτικό. Να δεχτούμε πως το 100% είναι κάτι ανέφικτο και να απολαύσουμε πως το 80% όλων όσων κάνουμε πιθανότατα θα είναι ασήμαντο ή ασύμφορο. Μόνο το 20% από οτιδήποτε θα αξίζει. Και αυτό ΑΡΚΕΙ! Γιατί έτσι είναι πλασμένος ο κόσμος.

Ο λόγος για τον οποίο μπορεί να χρειαστεί να ξεκαθαρίσουμε αυτή την αρχή στο μυαλό μας είναι ότι στην πραγματικότητα ζούμε σαν να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Συνεχώς προχωράμε με την υπόθεση ότι η ζωή μας στο μεγαλύτερο κομμάτι της θα είναι ευχάριστη, επικερδής, σημαντική.  Θεωρούμε πως η απογοήτευση θα αποτελεί μόνο σε έναν μικρό αριθμό περιπτώσεων. Η επαναλαμβανόμενα απογοητευτική και ατελής φύση της ύπαρξης μας μας προκαλεί πικρία και έκπληξη.

Για να ζήσουμε με περισσότερη αποδοχή και ηρεμία, θα πρέπει να ενσωματώσουμε τον Κανόνα 80/20 στην κοσμοθεωρία μας. Οι περισσότερες μέρες μας στην δουλειά θα είναι δύσκολες, τα περισσότερα σημεία στην πόλη μας θα είναι άσχημα, οι περισσότεροι άνθρωποι που θα γνωρίσουμε δεν θα μας ταιριάξουν, τα περισσότερα βιβλία που θα διαβάσουμε δεν θα μας αρέσουν. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής θα είναι χάσιμο χρόνου. Και δεν πειράζει..

Δεν πρόκειται για έναν κανόνα συνεχούς κατήφειας και απαισιοδοξίας.  Πρόκειται για έναν τρόπο να αντιληφθούμε πως είναι άξιο σεβασμού αυτό το σχετικά σπάνιο 20%. Εκείνοι οι λίγοι άνθρωποι που πραγματικά εκτιμάς, εκείνες οι μέρες που νιώθεις πως έχουν σκοπό. Όλα αυτά που είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας - και είναι σημαντικά επειδή υπάρχουν.