Τα 28.800 πλαστικά παπάκια που πλέουν στους ωκεανούς

Ένα ατύχημα στον Ειρηνικό Ωκεανό έδωσε το έναυσμα για μια από τις μεγαλύτερες και πιο ασυνήθιστες μελέτες της ωκεανογραφίας. Ένα φορτηγό πλοίο έπεσε σε καταιγίδα και 28.800 πλαστικά παιχνίδια μπάνιου ξεχύθηκαν στους ωκεανούς!

Τα Friendly Floatees, όπως ονομάζονταν, ήταν μια σειρά από πλαστικά βατραχάκια, χελώνες, κάστορες, και τα πιο διάσημα κίτρινα παπάκια που χρησιμοποιούνται από τα παιδιά για παιχνίδι στην μπανιέρα. Κατασκευάζονταν για την εταιρεία The First Years στην Κίνα και μεταφέρονταν από το Χονγκ Κονγκ στο λιμάνι της Τακόμα στην πολιτεία της Ουάσιγκτον στις ΗΠΑ, μέσα σε ένα κοντέινερ του φορτηγού πλοίου Ever Laurel, που ξεκίνησε το ταξίδι του στον Ειρηνικό στις 6 Ιανουαρίου 1992.

Τέσσερις μέρες αργότερα, σχεδόν στα μισά του ταξιδιού του, το πλοίο έπεσε σε καταιγίδα, με

ανέμους δύναμης τυφώνα και κύματα ύψους δέκα μέτρων. Ως αποτέλεσμα, πολλά από τα κοντέινερ στο κατάστρωμά του έπεσαν στη θάλασσα. Ένα από αυτά ήταν το κοντέινερ με τα Friendly Floatees, το οποίο άνοιξε όταν έφτασε στο νερό. Καθώς τα παιχνίδια ήταν κατασκευασμένα για να επιπλέουν έμειναν στην επιφάνεια ξεκινώντας ένα μακρύ ταξίδι, όσο τα υπόλοιπα εμπορευματοκιβώτια βυθίζονταν στον πυθμένα του Ειρηνικού και το Ever Laurel συνέχιζε την πορεία του.

Οι διαδρομές που ακολούθησαν τα Friendly Floatees

Τα πρώτα Friendly Floatees ξεβράστηκαν σε μια παραλία στη Σίτκα της Αλάσκας στα τέλη του 1992. Κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών και ετών, εκατοντάδες ακόμη εμφανίστηκαν στον Κόλπο της Αλάσκας και στις γύρω περιοχές. Κάποια ακολούθησαν διαδρομή προς τα βόρεια και βρέθηκαν σε παραλίες στη Χαβάη, ενώ άλλα απωθήθηκαν προς την κατεύθυνση από την οποία είχε έρθει το Ever Laurel και κατέληξαν στην ακτογραμμή της Ιαπωνίας και άλλων ασιατικών χωρών. 

Περίπου οκτώ χρόνια μετά την πρώτη τους είσοδο στη θάλασσα, τα Friendly Floatees άρχισαν να εμφανίζονται και στον Βόρειο Ατλαντικό. Θεωρήθηκε ότι είχαν περάσει από το στενό Bering μεταξύ Ρωσίας και Αλάσκας, ενδεχομένως είχαν βρεθεί στους πάγους της Αρκτικής, για να μετακινηθούν μετά στον θερμότερο βόρειο Ατλαντικό και να απελευθερωθούν στη συνέχεια στα ευρωπαϊκά ύδατα, με τουλάχιστον ένα παιχνίδι να φτάνει στη Σκωτία. Πιστεύεται, επίσης, ότι πολλά πιθανόν παγιδεύτηκαν στο North Pacific Subtropical Gyre, ένα τεράστιο ωκεάνιο ρεύμα, έτσι μάλλον δεν θα φτάσουν ποτέ στην ξηρά.

Τριάντα χρόνια μετά, τα Friendly Floatees εξακολουθούν να ξεβράζονται σε παραλίες σε όλο τον κόσμο και έχουν γίνει εξαιρετικά συλλεκτικά, με την τιμή για τα επιβεβαιωμένα γνήσια να φτάνει έως και $1000. 

Τα ποικίλα ταξίδια των Friendly Floatees πρόσφεραν πολλά στην μελέτη και την χαρτογράφηση των ρευμάτων των ωκεανών. Οι επιστήμονες δεν θα μπρούσαν ποτέ να πετάξουν σχεδόν 29.000 πλαστικά αντικείμενα στον ωκεανό, αλλά η τυχαία απελευθέρωση τους θεωρήθηκε πολύτιμη ευκαιρία.

Κάθε σημείο στο οποίο βρέθηκε ένα παιχνίδι εισήχθη στην Προσομοίωση Ωκεανικών Ρευμάτων Επιφανείας OSCAR, που δημιουργήθηκε από τους ωκεανογράφους Curtis Ebbesmeyer και James Ingraham. Το μοντέλο συνδυάζει δεδομένα σχετικά με την ατμοσφαιρική πίεση, την ταχύτητα και την κατεύθυνση των καιρικών συστημάτων για να χαρτογραφήσει τη διαδρομή των δεικτών ρεύματος του ωκεανού.

Η ιστορία βοήθησε τους ερευνητές να συνθέσουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα του πώς λειτουργούν τα ρεύματα των ωκεανών, πώς συνδέονται μεταξύ τους και τι προβλέψεις μπορούμε να κάνουμε για τις κινήσεις τους. Ο μεγάλος αριθμός Friendly Floatees προσέφερε σημαντικό πλεονέκτημα έναντι του πολύ μικρότερου αριθμού συσκευών με σύστημα παρακολούθησης GPS που συνήθως κυκλοφορούν. 

Ενώ η ιστορία των Friendly Floatees μπορεί να παρουσιαστεί ως μια ανάλαφρη ιστορία παιδικών παιχνιδιών μπάνιου που παρασύρονται στην ανοιχτή θάλασσα, έχει σημασία να την αντιμετωπίσουμε και με πιο σοβαρούς όρους. Πρόκειται για ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του πώς τα φαινομενικά αβλαβή πλαστικά αντικείμενα μπορούν να γίνουν μια διαρκής μορφή ρύπανσης μόλις εισέλθουν στις θάλασσες και τους ωκεανούς και υπογραμμίζει πως μπορεί να περιφέρονται εκεί για δεκαετίες.