Στην αρχαία Χαβάη το σερφ ήταν ιερό!

Η ιστορία του σερφ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το αρχιπέλαγος της Χαβάης. Το "γλίστρημα στα κύματα", ή he'e nalu όπως αποκαλούταν, είχε κεντρικό ρόλο στις κοινωνίες των ιθαγενών. Δεν ξέρουμε ακριβώς πότε εφευρέθηκε, αλλά γνωρίζουμε σίγουρα πως το εξασκούσαν στην Πολυνησία εκατοντάδες χρόνια πριν έρθουν σε επαφή με τους Ευρωπαίους τον 18ο αιώνα. 

Για τους κατοίκους της Χαβάης το να σερφάρει κανείς δεν ήταν μόνο μια δραστηριότητα αναψυχής, αλλά είχε κοινωνική, πνευματική και θρησκευτική σημασία. Ήταν μια πολιτιστική παράδοση που αφορούσε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά απολάμβαναν το άθλημα και τις γιορτές που σχετιζόταν με αυτό. Υπήρχε, όμως, ένα αυστηρό σύστημα κανόνων που ρύθμιζε ποιος μπορούσε να σερφάρει σε ποιο σημείο. Εάν ένα απλό μέλος της κοινότητας χρησιμοποιούσε ένα κύμα που είχε επιλέξει ο αρχηγός, μπορούσε να τιμωρηθεί μέχρι και με θανατική ποινή!

Οι σανίδες δεν είχαν σταθεροποιητικά πτερύγια όπως οι σύγχρονες, οπότε ακόμα και το να μένεις όρθιος σε ένα κύμα απαιτούσε σημαντική ικανότητα. Οι εντυπωσιακοί ελιγμοί που βλέπουμε σήμερα πιθανόν να μην μπορούσαν να εκτελεστούν, ένας ιδιαίτερα έμπειρος σέρφερ, όμως, θα μπορούσε να αλλάζει θέση στο σώμα του όσο βρίσκεται επάνω σε κάποιο κύμα.  Οι αγώνες, και τα στοιχήματα, ήταν αρκετά συνηθισμένα και αφορούσαν το ποιος μπορεί να σερφάρει μακρύτερα, γρηγορότερα ή σε μεγαλύτερα κύματα. Συνήθως, οι αγωνιζόμενοι έμπαιναν στο νερό, επέλεγαν μαζί το κατάλληλο κύμα και εκτελούσαν το στοίχημα, με κριτές όσους παρακολουθούσαν από την ακτή. Η νίκη εξασφάλιζε τον σεβασμό της κοινότητας και προσέλκυε ερωτικούς συντρόφους. 

Πολλές ήταν και οι θρησκευτικές τελετουργίες που αφορούσαν το σερφ. Για να προκληθούν μεγάλα κύματα, ειδικοί ιερείς (που ονομάζονταν kahuna), χτυπούσαν τα νερά με κλήματα, όσο οι σέρφερς προσεύχονταν. Αν κάποιος επιζούσε από επικίνδυνο κύμα, έπρεπε να οργανωθεί ειδική τελετή για να αποδοθούν ευχαριστίες. Η δημιουργία των σανίδων θεωρούνταν ιδιαίτερα ιερή διαδικασία, που απαιτούσε ειδικές θρησκευτικές τελετουργίες, με στόχο την εξασφάλιση της καλής θέλησης των θεών για την προστασία του αναβάτη. 

Οι σανίδες κατασκευάζονταν από ξύλο και η επιλογή του δέντρου ήταν ζωτικής σημασίας. Πριν κόπει ο κορμός, έπρεπε να τοποθετηθεί ένα ψάρι (ονόματι kūmū), ως θυσία σε μια τρύπα κοντά στις ρίζες του δέντρου. Το ξύλο στη συνέχεια θα διαμορφωνόταν χρησιμοποιώντας κοράλια και πέτρες μέχρι να πάρει το σχήμα της σανίδας. Το τελικό φινίρισμα θα γινόταν με λάδια από καρπούς. Μετά από κάθε χρήση έπρεπε να τριφτεί με λάδι καρύδας και να τυλιχθεί σε ύφασμα για να διατηρείται. Λόγω της απαιτούμενης αυτής φροντίδας για την κατασκευή και τη συντήρησή τους, οι σανίδες έγιναν πολύτιμα κομμάτια ιδιοκτησίας, λειτουργώντας σαν σύμβολο κοινωνικού status. 

Το μήκος της σανίδα που είχε κάποιος, καθώς και το είδος του ξύλου από το οποίο κατασκευάστηκε, διαφοροποιούσαν τα μέλη της κοινότητας. Οι σανίδες των ali‘i (των αντίστοιχων βασιλέων) ονομάζονταν olo, το μήκος τους έφτανε μέχρι και τα 5,5 μέτρα και κατασκευάζονταν από δέντρα wiliwili. Οι πιο συνηθισμένες σανίδες, αυτές των makaainanas ("κοινών ανθρώπων"), ονομάζονταν alaia, δεν ξεπερνούσαν τα 3,5 μέτρα και ήταν κατασκευασμένες από πυκνότερο ξύλο koa. Οι σανίδες paipo ήταν η μικρότερη και φθηνότερη εκδοχή των alaia, που συνήθως χρησιμοποιούσαν παιδιά, και λίγοι ενήλικες, κατά βάση γυναίκες. 

Οι τύποι των σανίδων που χρησιμοποιούνταν στην Χαβάη
Πηγή: https://blog.education.nationalgeographic.org/2015/02/05/surfing-surfaces-in-hawaii/

Με την άφιξη των πρώτων ιεραποστόλων στην Χαβάη, στις αρχές του 1800, τα συστήματα πεποιθήσεων της κοινωνίας των ιθαγενών επηρεάστηκαν έντονα. Οι ιεραπόστολοι αποθάρρυναν αρκετές παραδόσεις των ντόπιων, συμπεριλαμβανομένου και του σερφ που θεωρήθηκε αμαρτωλό, καθότι κατά κανόνα οι αναβάτες ήταν γυμνοί. Στις επόμενες δεκαετίες το σερφ είχε σχεδόν εξαφανιστεί σε όλα τα νησιά της Χαβάης, εξαιρουμένων λίγων απομονωμένων παραλιών. Οι λιγοστοί σέρφερς σε μία από αυτές, την Waikiki, κατάφεραν να κάνουν και πάλι δημοφιλές το άθλημα και σήμα κατατεθέν την παραλία τους. Σήμερα υπάρχουν φανατικοί σέρφερς σε όλο τον πλανήτη.