Μιλώντας για τον "μέσο άνθρωπο"

Κάθε θεωρία βασισμένη στην ανθρώπινη εμπειρία είναι πάντοτε στατιστική. Διαμορφώνει έναν μέσο όρο, παραβλέποντας όλες τις εξαιρέσεις και διαπλάθει μια αφηρημένη έννοια του "φυσιολογικού". Οι εξαιρέσεις που συναντώνται σε κάθε άκρο, αν και είναι πάντοτε υπαρκτές, δε συμπεριλαμβάνονται στον τελικό ορισμό, καθώς αλληλοαπορρίπτονται. Αυτή η έννοια του μέσου/φυσιολογικού συχνά φαίνεται σαν απρόσβλητο, θεμελιώδες αξίωμα, που σκιαγραφεί τον χαρακτήρα, την συμπεριφορά ή την εμφάνιση των ατόμων. Όντως, μπορεί να είναι σε μεγάλο βαθμό έγκυρη, αλλά δεν ανταποκρίνεται ολικά στην πραγματικότητα. 

Σε σχετική αντιπαραβολή, που παραθέτει ο ψυχαναλυτής Carl Jung στο βιβλίο του "Ο ανεξερεύνητος εαυτός" (1988), αναφέρει πως αν πάρουμε μία λεκάνη γεμάτη βότσαλα και τα ζυγίσουμε, μπορεί να βρούμε πως ο μέσος όρος του βάρους είναι 145 γραμμάρια. Αυτό το αποτέλεσμα δε μας φανερώνει το πραγματικό βάρος όλων των βότσαλων, αλλά το που περίπου κυμαίνονται. Αν κάποιος τα ζυγίσει όλα ένα προς ένα, είναι πιθανόν να μην βρει κάποιο με ακριβές βάρος 145 γραμμάρια. Ωστόσο, μπορεί να είναι προϊδεασμένος για το βάρος τους πριν καν τα ζυγίσει μεμονωμένα. Αξίζει να εντοπίσουμε την εφαρμογή αυτής της συλλογιστικής και στον "μέσο άνθρωπο". 

Το να περιγράφεται και να μελετάται ο άνθρωπος σαν στατιστική ή συγκριτική μονάδα, από την οποία αφαιρούνται όλα τα ιδιαίτερα γνωρίσματα, είναι αναγκαίο κακό. Διαφορετικά δεν θα μπορούσαμε να εξάγουμε κανένα συμπέρασμα για αυτόν. Δεδομένου αυτού, επιστήμες όπως η ανθρωπολογία ή η ψυχολογία καταλήγουν να βασίζονται σε μια αφηρημένη εικόνα του ανθρώπου. 

Ωστόσο, στην πραγματική ζωή ακριβώς αυτά τα ιδιαίτερα γνωρίσματα είναι που συνθέτουν το πραγματικό άτομο. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε την απόκλιση της κατανόησης του ανθρώπινου είδους από την κατανόηση ενός μεμονωμένου ατόμου. Κάθε πραγματική εικόνα εμπεριέχει κάποιες εξαιρέσεις του κανόνα, κάτι που σημαίνει πως η πραγματικότητα έχει σαν κύρια νότα της την έλλειψη κανονικότητας. Για να γνωρίσουμε ουσιαστικά κάποιον, πρέπει να παραμερίσουμε κάθε αντίληψη που συνδέεται με τον μέσο ή φυσιολογικό άνθρωπο και να εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά του που βρίσκονται "στα άκρα". Κάθε είδους γενικότερη γνώση για το ανθρώπινο γένος, που τυχόν έχουμε, ίσως μπορεί να αξιοποιηθεί μεταγενέστερα για να διεισδύσουμε στο χαρακτήρα του και να κατανοήσουμε τα κίνητρά του. 

Εξαιρετικό παράδειγμα για να εφαρμοστεί πιο πρακτικά αυτή η νοοτροπία είναι "Ο πιο τυπικός άνθρωπος", όπως αυτός περιεγράφηκε από το National Geographic. Σύμφωνα με μελέτη του διάσημου περιοδικού, για το 2011 ο πιο συνηθισμένος άνθρωπος του πλανήτη, ήταν άντρας, Κινέζος Χαν, 28 ετών, δεξιόχειρας, είχε ετήσιο εισόδημα κάτω από 12.000 δολάρια, είχε κινητό τηλέφωνο και δεν είχε τραπεζικό λογαριασμό. Συνδυάζοντας τα πλέον κοινότυπα χαρακτηριστικά προσώπου δημοσιεύτηκε και το πορτρέτο του. Την ίδια χρονιά, μάλιστα, εντοπίστηκε ένας άντρας που συγκέντρωνε όλα τα χαρακτηριστικά που είχαν καταγραφεί.

Most typical person, National Geographic (αριστερά) και ο Mu Li (δεξιά)

Ο Κινέζος, λοιπόν, αυτός φέρει κοινά χαρακτηριστικά με όλους μας. Άλλοι μπορεί να μοιράζονται μαζί του χρώμα μαλλιών ή ματιών, ίσως σχήμα προσώπου, και κάποιοι άλλοι κατηγορία εισοδήματος, γλώσσα ή θρησκεία. Αλλά κανένας μας δεν είναι ίδιος με αυτόν. Αντίθετα, αυτά που συγκροτούν τον εαυτό μας είναι όσα μας διαφοροποιούν. Αυτά αξίζει να αναζητάμε, τόσο σε εμάς όσο και στους άλλους.