Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση "Ευρώπη 2020" ήταν η μείωση του αριθμού των ανθρώπων που απειλούνται από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό, κατά 20 εκατομμύρια. Προκειμένου να βελτιωθούν τα στατιστικά δεδομένα που αφορούν τους δείκτες της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, διεξάγεται ετησίως η Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών. Η έρευνα αυτή είναι
δειγματοληπτική, με μονάδα μέτρησης το νοικοκυριό, και επιχειρεί να αποτυπώσει, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, τις συνθήκες διαβίωσης των μελών σε σχέση, κυρίως, με το εισόδημά τους.
δειγματοληπτική, με μονάδα μέτρησης το νοικοκυριό, και επιχειρεί να αποτυπώσει, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, τις συνθήκες διαβίωσης των μελών σε σχέση, κυρίως, με το εισόδημά τους.
Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός αποτελούν σύνθετο φαινόμενο του οποίου η μέτρηση απαιτεί πολυδιάστατη προσέγγιση, και χρήση ενός συνόλου δεικτών. Από τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού θεωρείται ότι απειλούνται τα άτομα που αντιμετωπίζουν τουλάχιστον μία από τις τρεις διαστάσεις της φτώχειας που περιγράφονται στην συνέχεια. Ορισμένα άτομα πλήττονται από δύο ή ακόμη και τρεις τύπους φτώχειας ταυτόχρονα.
- Κίνδυνο φτώχειας διατρέχουν τα νοικοκυριά, των οποίων το συνολικό ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα (το οποίο υπολογίζεται με βάση το εισόδημα και το ισοδύναμο μέγεθος του νοικοκυριού σύμφωνα με την τροποποιημένη κλίμακα του ΟΟΣΑ) είναι χαμηλότερο του 60% του εθνικού διάμεσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος. Το όριο του 60% αντιπροσωπεύει το επίπεδο εισοδήματος που θεωρείται αναγκαίο για μια αξιοπρεπή ζωή, προσεγγίζοντας την φτώχεια, επομένως, με την σχετική της έννοια. Σημειώνεται πως το εισόδημα υπολογίζεται μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις. Δηλαδή προσμετρώνται συντάξεις (γήρατος από εργασία και συντάξεις/βοηθήματα από τον/τη σύζυγο) και κοινωνικά επιδόματα (όπως Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, ΕΚΑΣ, επίδομα θέρμανσης, εισοδηματικές ενισχύσεις οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, αποφυλακισμένων, τοξικομανών, οικογενειακά επιδόματα, επιδόματα ανεργίας, επιδόματα αναπηρίας).
- Υλική στέρηση αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά που στερούνται βασικά αγαθά, λόγω έλλειψης πόρων. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται η αναγκαστική αδυναμία να ανταπεξέλθουν οικονομικά σε τουλάχιστον τέσσερα από ακόλουθα εννέα αγαθά, τα οποία θεωρείται ότι υποδηλώνουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης σε μια δεδομένη κοινωνία:
- εμπρόθεσμη αποπληρωμή ενοικίου, στεγαστικών δανείων ή πάγιων λογαριασμών
- αντιμετώπιση έκτακτων, αλλά αναγκαίων δαπανών, αξίας περίπου 380 ευρώ.
- κάλυψη εξόδων για διακοπές μίας εβδομάδας το χρόνο,
- διατροφή που να περιλαμβάνει κρέας, ψάρι ή τροφή με ισοδύναμο πρωτεΐνης κάθε δεύτερη ημέρα
- κατοχή και συντήρηση ΙΧ επιβατηγού αυτοκινήτου
- ικανοποιητική θέρμανση της κατοικίας,
- κατοχή πλυντηρίου ρούχων,
- κατοχή έγχρωμης τηλεόρασης,
- κατοχή τηλεφώνου (περιλαμβάνεται και το κινητό τηλέφωνο)
- Ο δείκτης χαμηλής έντασης εργασίας μετρά τα άτομα, ηλικίας έως 59 ετών, ικανά για εργασία, τα οποία όμως προσφέρουν λιγότερο από το 20% των συνολικών δυνατοτήτων τους για εργασία, τουλάχιστον για τους προηγούμενους 12 μήνες.
Συμπληρωματικοί δείκτες που συνυπολογίζονται:
- Σε σοβαρή στέρηση στέγασης βρίσκεται ο πληθυσμός που διαβιεί σε κατοικία που χαρακτηρίζεται από τουλάχιστον ένα από τα εξής κριτήρια:
- οροφή που στάζει
- απουσία μπανιέρας, ντους ή εσωτερικής τουαλέτας με καζανάκι
- κατοικία που θεωρείται πολύ σκοτεινή
- Ως εργαζόμενοι σε κίνδυνο φτώχειας αναφέρονται τα άτομα που εργάζονται, ωστόσο βρίσκονται κάτω από το όριο του κινδύνου φτώχειας, καθότι οι κατώτατοι μισθοί κυμαίνονται κάτω από το όριο αυτό. Η αύξηση της φτώχειας των εργαζομένων σχετίζεται και με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και την μερική απασχόληση, που με την σειρά τους, συνδέονται συνήθως με χαμηλότερες αμοιβές και χαμηλότερη ένταση εργασίας.
Σύμφωνα με τις έρευνες, η δυναμική της φτώχειας παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις ανά ηλικιακή ομάδα και υπόβαθρο πληθυσμού. Οι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες φαίνεται να είναι οι νέοι, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία, οι άνεργοι και οι υπήκοοι τρίτων χωρών. Άλλες ομάδες που πλήττονται από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό είναι οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι πολύτεκνες οικογένειες και οι μειονότητες, όπως οι Ρομά.
Το Δελτίο Τύπου της ΕΛΣΤΑΤ για την υλική στέρηση και της συνθήκες διαβίωσης, με περίοδο αναφοράς το 2018
Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like & Share!