Τα μη επανδρωμένα διαστημόπλοια Voyager ταξιδεύουν στο διάστημα για περισσότερα από 40 χρόνια, έχοντας φτάσει πιο μακριά από οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο κατασκευασμένο από τον άνθρωπο. Το καθένα από αυτά φέρει και έναν χρυσό δίσκο φωνογράφου, που στόχο έχει την επικοινωνία μας με τυχόν εξωγήινους πολιτισμούς που, ίσως συναντήσει κάποτε κάποιο από τα σκάφη.
Το Voyager 2 εκτοξεύτηκε στις 20 Αυγούστου 1977, και το πανομοιότυπο Voyager 1 ακολούθησε στις 5 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου. Έκτοτε, μας έχουν προσφέρει σπουδαίες πληροφορίες και εικόνες για το ηλιακό σύστημα. Η κύρια αποστολή των διαστημόπλοιων ήταν
η εξερεύνηση του Δία και του Κρόνου. Αφού πραγματοποίησαν μια σειρά από σημαντικές ανακαλύψεις, όπως η ηφαιστειότητα στο φεγγάρι του Δία και οι δακτύλιοι του Κρόνου, η αποστολή επεκτάθηκε. Το Voyager 2 προχώρησε στη διερεύνηση του Ουρανού και του Ποσειδώνα και εξακολουθεί να είναι το μοναδικό διαστημικό σκάφος που έχει επισκεφτεί αυτά τα σώματα. Η νέα τους αποστολή ονομάστηκε Voyager Interstellar Mission (Διαστρική Αποστολή Voyager) και ως στόχος τέθηκε το να επεκτείνει την εξερεύνηση πέρα από το ηλιακό σύστημα, στα εξωτερικά όρια της σφαίρας επιρροής του Ήλιου και ενδεχομένως πέραν αυτού.
η εξερεύνηση του Δία και του Κρόνου. Αφού πραγματοποίησαν μια σειρά από σημαντικές ανακαλύψεις, όπως η ηφαιστειότητα στο φεγγάρι του Δία και οι δακτύλιοι του Κρόνου, η αποστολή επεκτάθηκε. Το Voyager 2 προχώρησε στη διερεύνηση του Ουρανού και του Ποσειδώνα και εξακολουθεί να είναι το μοναδικό διαστημικό σκάφος που έχει επισκεφτεί αυτά τα σώματα. Η νέα τους αποστολή ονομάστηκε Voyager Interstellar Mission (Διαστρική Αποστολή Voyager) και ως στόχος τέθηκε το να επεκτείνει την εξερεύνηση πέρα από το ηλιακό σύστημα, στα εξωτερικά όρια της σφαίρας επιρροής του Ήλιου και ενδεχομένως πέραν αυτού.
Διαστημόπλοιο Voyager
Τρισδιάστατη αναπαράσταση στο https://voyager.jpl.nasa.gov/mission/spacecraft/
Τον Αύγουστο του 2012, το Voyager 1 έκανε ιστορική είσοδο στον διαστρικό χώρο, ενώ το Voyager 2 εισήλθε το Νοέμβριο του 2018. Μόλις τα διαστημόπλοια εγκατέλειψαν το ηλιακό σύστημα βρέθηκαν σε κενό χώρο και απέχουν 40.000 χρόνια από το να προσεγγίσουν οποιοδήποτε άλλο πλανητικό σύστημα. Οι επιστήμονες ελπίζουν να μάθουν περισσότερα για την διαστρική περιοχή όπου βρίσκονται, καθώς και τα δύο Voyager εξακολουθούν να στέλνουν επιστημονικές πληροφορίες για το περιβάλλον τους. Υπολογίζεται ότι η επικοινωνία μαζί τους θα σταματήσει το 2030.
Ο Χρυσός Δίσκος
Ο χρυσός δίσκος του Voyager (δεξιά) και η εξωτερική του θήκη (αριστερά)
Τα Pioneer 10 και 11, που προηγήθηκαν των Voyager, μετέφεραν μικρές, μεταλλικές πλάκες αναφέροντας τον χρόνο και τον τόπο προέλευσής τους, προς ενημέρωση οποιουδήποτε διαστημικού οχήματος θα μπορούσαν να βρουν στο μακρινό μέλλον. Ο χρυσός δίσκος που τοποθετήθηκε στα Voyager περιείχε ένα πιο φιλόδοξο μήνυμα, καθώς προσπαθεί να επικοινωνήσει την ιστορία του πλανήτη μας σε τυχόν εξωγήινα πλάσματα που θα τον ανακαλύψουν. Το μήνυμα αυτό μεταφέρεται σε αρχείο φωνογράφου, έναν επιχρυσωμένο δίσκο 12 ιντσών, που συνοδεύεται από τον εξοπλισμό για την αναπαραγωγή του.
Τα περιεχόμενα του δίσκου επιλέχθηκαν για την NASA, από μια επιτροπή υπό την προεδρία του Carl Sagan, και με την συνεργασία πολλών ανθρώπων στο σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την κατασκευή του. Το μήνυμα στοχεύει να αποδώσει την ποικιλομορφία της ζωής και του πολιτισμού της Γης, συγκεντρώνοντας 115 εικόνες κωδικοποιημένες σε αναλογική μορφή, μια ποικιλία φυσικών ήχων, μουσικές από διάφορους πολιτισμούς και εποχές και χαιρετισμούς σε 55 γλώσσες.
Η εξωτερική θήκη του δίσκου παρέχει οδηγίες για το πως θα έχει κανείς πρόσβαση στο περιεχόμενο του και πληροφορίες για την καταγωγή του διαστημόπλοιου. Στην πάνω αριστερή γωνία υπάρχει ένα σχέδιο του δίσκου που δείχνει την σωστή θέση της βελόνας για να παίξει η εγγραφή από την αρχή. Προς τα δεξιά, παρουσιάζεται ο τρόπος που ο παραλήπτης θα πρέπει να αποκωδικοποιήσει τα καταγεγραμμένα σήματα ώστε να ερμηνεύσει τις κάθετες γραμμές που παράγουν τις εικόνες. Αμέσως από κάτω, παρατίθεται ένα αντίγραφο της πρώτης εικόνας στην εγγραφή (ο κύκλος μέσα σε ένα παραλληλόγραμμο) για να επαληθευτεί ότι έχουν αποκωδικοποιηθεί σωστά τα σήματα. Το σχέδιο κάτω δεξιά με τους δύο κύκλους είναι ένα σχέδιο ατόμου υδρογόνου με μία γραμμή σύνδεσης και το ψηφίο 1, που χρησιμοποιείται ως θεμελιώδης χρονική κλίμακα για τα στοιχεία που δίνονται στον δίσκο. Τέλος, το σχέδιο στο κάτω αριστερά σημείο είναι αστρικός χάρτης που δείχνει την θέση του ηλιακού μας συστήματος. Σύμφωνα με τον Sagan, ο δίσκος, εφόσον βρεθεί, θα αποκρυπτογραφηθεί μόνο αν υπάρχουν προηγμένοι πολιτισμοί στον διαστρικό χώρο.
Η εγγραφή ξεκινά με τις 115 εικόνες όπου, παρουσιάζονται βασικές επιστημονικές αρχές των μαθηματικών, της φυσικής και της χημείας, και χρησιμοποιώντας τις αρχές αυτές, επιπλέον εικόνες που προσδιορίζουν τις παραμέτρους του ηλιακού συστήματος. Αποτυπώνονται επίσης εικόνες πλανητών που ήταν διαθέσιμες την εποχή εκείνη, όπως του Ερμή, του Άρη και της ίδιας της Γης. Επιπλέον, επεξηγείται η μορφολογία του ανθρώπινου σώματος. Περισσότερες εικόνες εστιάζουν στην ζωή ανθρώπων διαφόρων φυλών στην Γη, δείχνοντας δρομείς, καθηγητές, ψαράδες, χτίστες, ενώ αποτυπώνονται και οι σύγχρονες πόλεις μέσα από εικόνες κτηρίων και αυτοκινητόδρομων. Επίσης, προβάλλονται και ανθρώπινα επιτεύγματα, ενσωματώνοντας εικόνα από πύραυλο και άνθρωπο στο διάστημα.
Μαθηματικοί ορισμοί (αριστερά), Παράμετροι ηλιακού συστήματος (δεξιά)
Εικόνα Γης (αριστερά), Διάγραμμα αρσενικού και θηλυκού (δεξιά)
Δρομείς (αριστερά), Κατασκευή σπιτιών (δεξιά)
Κτήριο (αριστερά), Αυτοκινητόδρομος (δεξιά)
Αστροναύτης (αριστερά), Εκτόξευση πυραύλου (δεξία)
Ακολουθούν οι χαιρετισμοί, ξεκινώντας από την διάλεκτο της Ακκαδικής Αυτοκρατορίας των Σουμερίων, η οποία ομιλούταν πριν από έξι χιλιάδες χρόνια και φτάνει έως την σύγχρονη κινεζική διάλεκτο Wu. Τα αρχαία ελληνικά, συγκαταλέγονται στις γλώσσες των χαιρετιστήριων μηνυμάτων, αναφέροντας: «Οἵτινές ποτ' ἔστε χαίρετε! Εἰρηνικῶς πρὸς φίλους ἐληλύθαμεν φίλοι». (Χαίρεται, όποιοι και αν είστε. Ερχόμαστε ειρηνικά, σε όσους είναι φίλοι). Όλοι οι χαιρετισμοί είναι σύντομες φράσεις και διατηρούν φιλειρηνικό πνεύμα.
Χαιρετισμοί σε 55 γλώσσες
Ακολουθεί η ενότητα με τους ήχους της Γης, όπου σε μία εγγραφή 20 λεπτών μεταφέρονται φυσικοί ήχοι, όπως ηφαίστεια, άνεμος και βροχή, ήχοι ζώων, όπως πουλιά, ελέφαντες και φάλαινες, ήχοι ανθρώπου, όπως φιλί, γέλιο, βηματισμός και ήχοι από τρακτέρ, τρένα ή εργαλεία.
Ήχοι της Γης
Κλείνοντας υπάρχει επιλογή μουσικής 90 λεπτών, που περιλαμβάνει δείγματα κλασικής Ανατολικής και Δυτικής, αλλά και μια ποικιλία έθνικ μουσικής. Ο παραλήπτης του μηνύματος θα απολαύσει από Μπαχ και Μπετόβεν, μέχρι παραδοσιακά όργανα από το Περού ή το Αζερμπαϊτζάν, rock 'n roll από τον Chuck Berry και jazz από τον Louis Armstrong.
Mozart, Queen of the night
India, raga, Jaat Kahan Ho
Louis Armstrong, Melancholy Blues
Η εκτόξευση αυτού του «μπουκαλιού» στον κοσμικό ωκεανό έχει ασκήσει σε πολλούς μια ελπιδοφόρα γοητεία, έχουν εκφραστεί όμως και αντιρρήσεις. Κατά κύριο λόγο, οι επικριτές εστιάζουν στο ότι το πανανθρώπινο μήνυμα δημιουργήθηκε αποκλειστικά από τον αμερικάνικο οργανισμό NASA, ενώ αμφισβητείται και το κατά πόσο θα έχει πρόσβαση κάποιος εξωγήινος πολιτισμός με διαφορετικές αισθητηριακές δυνατότητες, αλλά ακόμα και στην περίπτωση αποκρυπτογράφησης από κάποιον, κατά πόσο η ποικιλομορφία των ήχων και των εικόνων πράγματι θα δώσουν ένα φιλειρηνικό, και όχι χαοτικό, μήνυμα.
Ο χρυσός δίσκος του Voyager ίσως κάποτε να συναντηθεί με κάποιον διαστρικό πολιτισμό. Ίσως και όχι. Ίσως να καταφέρουν να τον αποκωδικοποιήσουν. Ίσως και όχι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι εμείς, οι σημερινοί άνθρωποι της Γης, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Αυτό που αξίζει να κρατήσουμε από αυτόν είναι το τι θεωρήσαμε σημαντικό να μάθει το σύμπαν για εμάς.
*Η πληροφορίες για τον Χρυσό Δίσκο αντλήθηκαν από την επίσημη ιστοσελίδα της NASA για το πρόγραμμα Voyager
*Η ιστορία πίσω από την δημιουργία του δίσκου παρουσιάζεται στο βιβλίο «Murmurs of Earth» που δημοσιεύτηκε το 1978, και επανεκδόθηκε το 1992 συμπεριλαμβάνοντας ένα CD που αναπαράγει τον Χρυσό Δίσκο.
Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like & Share!