Ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα είναι οι πρωταγωνιστές της διασημότερης ιστορίας αγάπης. Χωρίς αμφιβολία το ζευγάρι έχει ταυτιστεί απόλυτα με το αριστούργημα της Αγγλικής Λογοτεχνίας «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του William Shakespeare, ωστόσο οι δύο νεαροί εραστές δεν κάνουν σε αυτό το έργο την πρώτη τους εμφάνιση. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ιστορία αγάπης με πολλούς λογοτεχνικούς σταθμούς.
Στο θεατρικό του Shakespeare, ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα γνωρίζονται σε έναν χορό και ερωτεύονται κεραυνοβόλα, ωστόσο
ανακαλύπτουν γρήγορα ότι ανήκουν σε οικογένειες που χωρίζονται από θανάσιμο μίσος, τους Μοντέγους και τους Καπουλέτους. Η ορκισμένη έχθρα δεν πτοεί την αγάπη τους, έτσι παντρεύονται μυστικά. Μια συμπλοκή, όμως, ανάμεσα στις δύο οικογένειες καταλήγει στον θάνατο ενός Καπουλέτου από τα χέρια του Ρωμαίου, ο οποίος υποχρεώνεται σε εξορία. Παράλληλα, η Ιουλιέτα εξαναγκάζεται από τους γονείς της να παντρευτεί, και για να το αποφύγει πίνει ένα δηλητήριο που την βυθίζει σε ύπνο μοιάζοντας νεκρή. Ο Ρωμαίος ενημερώνεται για τον θάνατο, και πριν ειδοποιηθεί ότι είναι εικονικός, σπεύδει στην κρύπτη της Ιουλιέτας, όπου αυτοκτονεί με δηλητήριο. Όταν εκείνη ξυπνά, τον ακολουθεί στον θάνατο αυτοκτονώντας με το μαχαίρι του. Μετά τον χαμό τους, οι οικογένειες τους συμφιλιώνονται, δίνοντας τέλος στις βίαιες συγκρούσεις τους.
ανακαλύπτουν γρήγορα ότι ανήκουν σε οικογένειες που χωρίζονται από θανάσιμο μίσος, τους Μοντέγους και τους Καπουλέτους. Η ορκισμένη έχθρα δεν πτοεί την αγάπη τους, έτσι παντρεύονται μυστικά. Μια συμπλοκή, όμως, ανάμεσα στις δύο οικογένειες καταλήγει στον θάνατο ενός Καπουλέτου από τα χέρια του Ρωμαίου, ο οποίος υποχρεώνεται σε εξορία. Παράλληλα, η Ιουλιέτα εξαναγκάζεται από τους γονείς της να παντρευτεί, και για να το αποφύγει πίνει ένα δηλητήριο που την βυθίζει σε ύπνο μοιάζοντας νεκρή. Ο Ρωμαίος ενημερώνεται για τον θάνατο, και πριν ειδοποιηθεί ότι είναι εικονικός, σπεύδει στην κρύπτη της Ιουλιέτας, όπου αυτοκτονεί με δηλητήριο. Όταν εκείνη ξυπνά, τον ακολουθεί στον θάνατο αυτοκτονώντας με το μαχαίρι του. Μετά τον χαμό τους, οι οικογένειες τους συμφιλιώνονται, δίνοντας τέλος στις βίαιες συγκρούσεις τους.
Στοιχεία που αποτυπώνονται στο έργο του Shakespeare εντοπίζονται και σε παλαιότερα κείμενα. Τα πρώτα ψήγματα τραγικών ιστοριών αγάπης, που καταλήγουν σε θάνατο, χρονολογούνται από την αρχαιότητα. Παραλληλισμοί εντοπίζονται στην ιστορία της Θίσβης και του Πύραμου, που αποτυπώνεται στο Βιβλίο IV του έργου «Μεταμορφώσεις» του Ρωμαίου ποιητή Οβίδιου. Οι γονείς τους τους απαγορεύουν να παντρευτούν, έτσι το ερωτευμένο ζευγάρι συναντιέται κρυφά. Αλλά στο σημείο συνάντησης τους βρίσκεται μια λέαινα, η οποία λερώνει το πέπλο της Θίσβης με αίματα, και ο Πύραμος πιστεύει πως η αγαπημένη του έχει κατασπαραχθεί. Γεμάτος απόγνωση και ενοχή, αυτοκτονεί με το σπαθί του και όταν η Θίσβη τον αντικρίζει νεκρό, πράττει το ίδιο.
Ομοιότητες εμφανίζονται και με το ερωτικό μυθιστόρημα του Ξενοφώντα του Εφέσιου «Εφεσιακά» ή «Τα κατ' Άνθειαν και Αβρακόμην», σχετικά με τη νεκρική προσομοίωση. Η Ανθεία, όταν ο εξαναγκαστικός της γάμος πλησιάζει, και πιστεύοντας ότι ο αγαπημένος της Αβρακόμης είναι νεκρός, συνωμοτεί με έναν γιατρό, για να της δώσει δηλητήριο. Ωστόσο αυτό που της δίνει είναι υπνωτικό φάρμακο. Όταν ξυπνήσει βρίσκεται ήδη στο ταφικό της μνημείο και αποφασίζει να παραμείνει εκεί για να λιμοκτονήσει μέχρι θανάτου, χωρίς όμως να τα καταφέρει.
Όσον αφορά τα ονόματα των οικογενειών, Μοντέγοι και Καπουλέτοι, αναφέρονται στη Θεία Κωμωδία του Δάντη, στην ραψωδία 6 του δεύτερου μέρος του έργου, το Καθαρτήριο. Η αναφορά έχει κατά βάση πολιτικό περιεχόμενο, διότι ο Δάντης χρησιμοποιεί τις αντιμαχόμενες οικογένειες ως ένδειξη της ηθικής και πνευματικής κατάπτωσης στην οποία βρίσκεται η Ιταλία της εποχής του.
Εξώφυλλο βιβλίου Msuccio Salernitano
Η εκδοχή που μπορούμε να θεωρήσουμε πρώιμη αποτύπωση της πλήρους ιστορίας, είναι αυτή για τον Mariotto και την Gianozza από τον Masuccio Salernitano. Το «Il Novellino» που εκδόθηκε το 1476 ήταν μια συλλογή 50 σύντομων διηγημάτων, και το 33ο από αυτά αφορά δύο τραγικούς εραστές. Tο ζευγάρι παντρεύεται μυστικά, αλλά μια λογομαχία μεταξύ του Mariotto και ενός πολίτη της Σιένα, όπου τοποθετείται η ιστορία, καταλήγει στο θάνατο του τελευταίου. Ο Mariotto, για να αποφύγει την αγχόνη, κρύβεται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η Ganozza, θέλοντας να τον ακολουθήσει, προσποιείται ότι είναι νεκρή και φεύγει για να τον βρει. Αλλά ο Mariotto ενημερώνεται για το θάνατο της, και επιστρέφει στην πατρίδα του για να την αποχαιρετήσει. Εκείνη φτάνει στην Αλεξάνδρεια και επιστρέφει αμέσως στη Σιένα, για να μάθει ότι ο αγαπημένος της είχε εκτελεσθεί για το έγκλημα του. Ανίκανη να ζήσει χωρίς αυτόν, αποφασίζει να μονάσει και σύντομα πεθαίνει από τη θλίψη της.
Εξώφυλλο βιβλίου του Luigi da Porto
Πρώτη σελίδα βιβλίου του Matteo Bandello
Η επόμενη εκδοχή παρουσιάζεται το 1554, στον δεύτερο τόμο του «Novelle» του Matteo Bandello, ο οποίος επιμήκυνε την πλοκή αφήνοντας όμως την ιστορία αμετάβλητη. Οι περιγραφές γίνονται πιο εμφατικές, καθώς δίνονται λεπτομέρειες για συγκεκριμένες σκηνές και σημαντικούς χαρακτήρες. Η ιστορία του Bandello ήταν αυτή που μεταφράστηκε στα γαλλικά από τον Pierre Boaistuau το 1559. Η πρώτη απόδοση στην αγγλική, στηριζόμενη στο κείμενο του Boaistuau και εισάγοντας ορισμένες διαφοροποιήσεις, έγινε από τον Arthur Brooke το 1562 με τίτλο «Η τραγική ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας».
Στην ελισαβετιανή Αγγλία, και χάρη σε μεταφράσεις που παρουσιάστηκαν στην συλλογή του William Painter «Palace of Pleasure», οι ιταλικές ιστορίες έγιναν δημοφιλείς στους θεατρικούς συγγραφείς και αγαπητές στους θεατές. Ο Shakespeare φέρεται να ήρθε σε επαφή με την συλλογή του Painter που περιελάμβανε την ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας. Αυτό που αξίζει να αναρωτηθούμε είναι γιατί η εκδοχή του Shakespeare είναι αυτή που στιγμάτισε το τραγικό ζευγάρι. Η απάντηση μάλλον κρύβεται στους στίχους του...
Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like & Share!