Κοσμικό Ημερολόγιο: Η ιστορία του Σύμπαντος σε ένα έτος

Είναι αδύνατο για τον άνθρωπο να αντιληφθεί τις τάξεις μεγέθους που απαρτίζουν την ιστορία του Σύμπαντος, καθώς η δική μας υπόσταση είναι απειροελάχιστη συγκριτικά με την δική του. Σε μια προσπάθεια να κατανοηθεί ο χρόνος που υπάρχει το παρατηρήσιμο Σύμπαν, και η ροή των γεγονότων στην διάρκεια αυτού, ο αστροφυσικός Carl Sagan μετέφερε την ιστορία του σε μια χρονική κλίμακα που αντιλαμβάνεται ο καθένας μας, το ημερολογιακό, γήινο έτος. Συμπίεσε, δηλαδή, τα 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια ζωής του σε
365 ημέρες. Το Κοσμικό Ημερολόγιο ξεκινά 1 Ιανουαρίου με την γέννηση του Σύμπαντος, περιέχει οτιδήποτε συνέβει από τότε και το σήμερα βρίσκεται στα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου. Σε αυτή την κλίμακα, κάθε δευτερόλεπτο διαρκεί περίπου 438 χρόνια, κάθε λεπτό περίπου 26 χιλιάδες χρόνια, κάθε ώρα λίγο λιγότερο από 2 εκατομμύρια χρόνια, κάθε ημέρα περίπου 38 εκατομμύρια χρόνια και κάθε μήνας λίγο περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο χρόνια. 

Στις 00:01 της 1ης Ιανουαρίου σημειώνεται η Μεγάλη Έκρηξη, όπου γεννιέται όλη η ενέργεια και η ύλη του Σύμπαντος και ξεκινά η διαστολή του. Η βαρύτητα προκαλεί την έλξη μαζών αερίων, τα οποία συμπυκνώνονται και δημιουργούν τα πρώτα άστρα στις 10 Ιανουαρίου. Στις 22 Ιανουαρίου αυτά τα άστρα σχηματίζουν τους πρώτους μικρούς γαλαξίες, οι οποίοι σταδιακά συγχωνεύονται για να συγκροτήσουν ακόμη μεγαλύτερους. Ο γαλαξίας μας, ο Milky Way, σχηματίζεται στις 15 Μαρτίου του κοσμικού έτους και συνεχίζει να εξελίσσεται μέχρι τις 12 Μαΐου, όταν παίρνει την σημερινή σπειροειδή του μορφή. 

Οι πρώτοι 11 μήνες του Κοσμικού Ημερολογίου

Ο δικός μας ήλιος γεννιέται στις 31 Αυγούστου και μέχρι τις 6 του επόμενου μήνα σχηματίζονται η Γη και οι υπόλοιποι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Όσο η Γη ψυχραίνεται αρχίζουν να δημιουργούνται θάλασσες, όπου εμφανίζεται η ζωή στις 21 Σεπτεμβρίου με τους πρώτους μονοκύτταρους οργανισμούς. Ακόμα δεν ξέρουμε πώς ξεκίνησε η ζωή. Η εκκόλαψη της αποτελεί και ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της επιστήμης. Μέσω βιολογικών διεργασιών, στις 29 Οκτωβρίου έχει οξυγονωθεί η ατμόσφαιρα και μέχρι τις 9 Νοεμβρίου η ζωή ανταποκρίνεται στο περιβάλλον της.  

Ο μήνας Δεκέμβριος στο Κοσμικό Ημερολόγιο

Στον τελευταίο μήνα του κοσμικού ημερολογίου, βλέπουμε τα γεγονότα να εμπλουτίζονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι στους προηγούμενους "μήνες" υπήρχε απόλυτο κενό ανάμεσα στα όσα γνωρίζουμε. Αυτήν την ροή, που αυξάνεται όλο και περισσότερο όσο πλησιάζουμε στην σύγχρονη εποχή, μπορούμε να την αποδώσουμε στο ότι ο εντοπισμός, η κατανόηση και η ερμηνεία ευρημάτων σχετίζεται άμεσα με την χρονική εγγύτητα στα σημερινά χαρακτηριστικά. Έτσι, στις 5 Δεκεμβρίου εμφανίζονται οι πρώτοι πολυκύτταροι ασπόνδυλοι οργανισμοί και η Κάμβρια Περίοδος, η οποία χαρακτηρίζεται από την έκρηξη και την ποικιλομορφία της ζωής, ξεκινά στις 13 Δεκεμβρίου. Στις 14 του μήνα κάνουν την εμφάνισή τους τα αρθρόποδα, στις 16 τα ψάρια και στις 17 Δεκεμβρίου για πρώτη φορά ζώα περπατούν στην ξηρά. Ακολουθούν τα επίγεια φυτά στις 19, τα έντομα στις 21, τα αμφίβια στις 22 και τα ερπετά στις 23. Οι δεινόσαυροι εμφανίζονται στις 25 Δεκεμβρίου, τα θηλαστικά στις 26, ενώ τα πρώτα λουλούδια ανθίζουν στις 28. Στις 30 Δεκεμβρίου στις 06:24 ένας μετεωρίτης προσκρούει στην Γη. Την ίδια μέρα τίθεται τέλος στην κυριαρχία των δεινοσαύρων και εμφανίζονται τα πρωτεύοντα, μαζί με τον μακρινό κοινό πρόγονο του ανθρώπου και του πιθήκου, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή.

Το τελευταίο λεπτό του Κοσμικού Έτους

Μέχρι και τώρα δεν υπάρχει κανένα ανθρώπινο ίχνος. Ο άνθρωπος θα ξεκινήσει να διαχωρίζει το είδος του το πρωί της τελευταίας ημέρας του κοσμικού έτους. Περίπου στις 10 το βράδυ ο πρόδρομος μας Homo Erectus θα σταθεί όρθιος και ο σύγχρονος άνθρωπος, Homo Sapiens, θα κάνει την εμφάνιση του στις 23:30, αφήνοντας τα πρώτα σημάδια σε σπήλαια στις 23:58. Η ανακάλυψη της γραφής θα οδηγήσει στην καταγεγραμμένη ιστορία, η οποία καταλαμβάνει μόλις το τελευταία 14 δευτερόλεπτα ολόκληρου του κοσμικού έτους. Κάθε άνθρωπος, κάθε πόλεμος και κάθε εφεύρεση που γνωρίζουμε σήμερα έλαβε χώρα σε αυτά τα 14 δευτερόλεπτα! Ο Μωυσής γεννήθηκε 7 δεύτερα πριν την αλλαγή του χρόνου. Ο Βούδας 6 δευτερόλεπτα, ο Ιησούς 5" και ο Μωάμεθ 3". Στα τελευταία 2 δεύτερα της Παραμονής Πρωτοχρονιάς τα δύο ημισφαίρια της Γης συναντήθηκαν και μόλις στο τελευταίο αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε τις επιστήμες για να αποκαλύψουμε τα μυστικά της φύσης και των νόμων της! Τα επιστημονικά εργαλεία, μάλιστα, που αποκτήσαμε σε αυτό το τελευταίο δευτερόλεπτο, μας δίνουν την δυνατότητα να προβλέψουμε και κάποια από τα γεγονότα των επόμενων κοσμικών ετών. 

Μέσα στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος μπορούμε σίγουρα να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε ένα πλάσμα μικρό και ανίσχυρο συγκριτικά με τις δυνάμεις που κυριαρχούν. Πριν όμως βιαστούμε να σκεφτούμε την ύπαρξη μας πεσιμιστικά, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και το γεγονός ότι χάρη στην νοημοσύνη και την ικανότητα που διαθέτουμε να συλλέγουμε δεδομένα και να αναγνωρίζουμε μοτίβα, καταφέραμε στον λιγοστό χρόνο της κοσμικής ιστορίας που μας αναλογεί, να αποκτήσουμε γνώση (άσχετα με το αν είναι ορθή ή λανθασμένη) για τον τόπο και τον χρόνο που βρισκόμαστε. Και πιθανόν είμαστε ακόμα στην αρχή των ανακαλύψεων. 

* Το Κοσμικό Ημερολόγιο συμπεριλήφθηκε στο βιβλίο του Carl Sagan "The Dragons of Eden: Speculations on the Evolution of Human Intelligence", που εκδόθηκε το 1977 και τιμήθηκε με το βραβείο Pulitzer το 1978. Στην συνέχεια παρουσιάστηκε στο πρώτο επεισόδιο της τηλεοπτικής εκπομπής του Sagan, που προβλήθηκε το 1980, "Cosmos: A personal voyage", ενώ εντάχθηκε και στις επόμενες σειρές Cosmos, από τον Neil deGrasse Tyson.

** Η κατηγοριοποίηση στηρίζεται και ακολουθεί το κοσμολογικό μοντέλο της Μεγάλης Έκρηξης. Σε νεότερες παρουσιάσεις του ημερολογίου, εμφανίζονται ορισμένες διαφοροποιήσεις στις ακριβείς ημέρες/ώρες/δευτερόλεπτα των γεγονότων, λόγω νέων ευρημάτων, ωστόσο η ροή και η σύγκριση των χρονικών μεγεθών, στην ουσία, δεν επηρεάζεται από αυτές.  

Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like & Share!