Η Turritopsis dorhnii ανακαλύφθηκε πρώτη φορά το 1883 στην Μεσόγειο Θάλασσα. Στη δεκαετία του 1990, Ιταλοί ερευνητές ανακάλυψαν την μοναδική ικανότητα της μέδουσας αυτής να αυτοθεραπεύεται και να αναγεννάται καταφέρνοντας, ενώ βρίσκεται σε ώριμη μορφή, να επιστρέφει στην ανώριμη μορφή του πολύποδα. Το χαρακτηριστικό αυτό την καθιστά βιολογικά αθάνατη!!
Το γένος Turritopsis απαντάται σε διάφορα νερά του κόσμου και ο διαχωρισμός των ειδών του συχνά έχει δημιουργήσει παρανοήσεις, ακόμα και στην επιστημονική κοινότητα. Η συνηθέστερη σύγχυση αφορά τα είδη dohrnii και nutricula. Όταν δημοσιεύθηκαν οι πρώτες μελέτες για την αθανασία αυτών των μεδουσών, η διαφορά ανάμεσα στα δύο είδη δεν ήταν ακόμη σαφής. Ως αποτέλεσμα, το είδος nutricula λανθασμένα αναφέρεται ως αθάνατη μέδουσα, καθώς οι εργαστηριακές παρατηρήσεις στηρίχθηκαν στο Turritopsis dohrnii. To dohrinii εντοπίζεται στην Καραϊβική και την Μεσόγειο Θάλασσα, και πολλοί ερευνητές θεωρούν πως τα ζεστά νερά αυτών των θαλασσών ευνοούν την διαδικασία της αναγέννησης που οδηγεί στην αθανασία. Το nutricula εντοπίζεται σε ψυχρότερες περιοχές και η αναστροφή του κύκλου του δεν έχει παρατηρηθεί και αποδειχθεί ακόμα, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει πως η αθανασία σε αυτό το είδος μπορεί να αποκλειστεί.
Το Turritopsis dohrnii είναι εξαιρετικά μικροσκοπικό είδος μέδουσας, ελάχιστα ορατό στο ανθρώπινο μάτι. Το σχήμα του είναι καμπανοειδές και παρόμοιο με μια κοινή μέδουσα, το σχετικά μεγάλο στομάχι του έχει έντονο κόκκινο χρώμα, και διαθέτει πλοκάμια. Οι νεότερες μέδουσες έχουν μέγεθος 1 χιλιοστό και 8 πλοκάμια, ενώ το μέγεθος που μπορούν να φτάσουν στην ενήλικη μορφή τους είναι 4,5 χιλιοστά με μέχρι και 90 πλοκάμια.
Πως γίνεται αθάνατη;
Η αθανασία της Turritopsis dohrnii οφείλεται στην διαδικασία της μεταδιαφοροποίησης (transdifferentiation), κατά την οποία τα κύτταρα αναδιαμορφώνονται ολοκληρωτικά και σχηματίζουν άλλου είδους κύτταρα. Για παράδειγμα, τα μυϊκά κύτταρα μπορούν να μετασχηματιστούν σε αυγά και τα νευρικά κύτταρα να μετατραπούν σε μυϊκά. Παρόμοιες διαφοροποιήσεις πραγματοποιούν και άλλα ζώα, αναγεννώντας ορισμένα όργανά τους, ωστόσο η dohrnii καταφέρνει να αναγεννά ολόκληρο το σώμα της, ξανά και ξανά. Η μεταδιαφοροποίηση χρησιμοποιείται από την μέδουσα ως έκτακτο μέσο σε περιπτώσεις που αντιληφθεί απειλή, τραυματιστεί ή κινδυνεύει να λιμοκτονήσει. Επομένως ο μόνος τρόπος για να πεθάνει είναι να καταναλωθεί από κάποιο ψάρι, είτε να έρθει αντιμέτωπη με κάποια σοβαρή νόσο.
Η Turritopsis dohrnii ξεκινά τον κύκλο ζωής της στο ανώριμο στάδιο του πολύποδα και αναπτύσσεται συμβατικά, ωριμάζοντας και ζευγαρώνοντας. Θα φτάσει στη σεξουαλικά ώριμη μορφή της μέδουσας σε 18 έως 30 ημέρες, ανάλογα με την θερμοκρασία του νερού. Η ώριμη μέδουσα κατά την διαδικασία της μεταδιαφοροποίησης, προσκολλάται σε μια επιφάνεια, τα πλοκάμια της συστέλλονται, το σώμα της συρρικνώνεται και μετατρέπεται σε άμορφη μάζα, η οποία στη συνέχεια αναπτύσσεται σε μια αποικία πολυπόδων, επιστρέφοντας στο πρώτο στάδιο ζωής. Όταν ωριμάσει ξανά, η μέδουσα είναι γενετικά ταυτόσημη με την προηγούμενη. Ο κύκλος της ζωής της, όπως δείχνουν οι μέχρι στιγμή μελέτες, μπορεί να επαναλαμβάνεται επ’ αόριστον.
Κύκλος ζωής από πολύποδα σε μέδουσα
Οι αποτελεσματικοί κυτταρικοί μηχανισμοί επισκευής των μεδουσών έχει προκαλέσει μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον σε μελετητές, που εξετάζουν το πως θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση σημαντικών απειλών της ανθρώπινης υγείας. Μερικά κύτταρα από αυτές τις μέδουσες, όταν πρόκειται να πεθάνουν, είναι σε θέση να απενεργοποιήσουν κάποια γονίδια και να ενεργοποιήσουν κάποια άλλα. Η αποκωδικοποίηση αυτής της διαδικασίας και η "μίμηση" της σε περιπτώσεις όπως τα καρκινικά κύτταρα, θα μπορούσαν να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα της ιατρικής και της φαρμακευτικής.
Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like & Share!