Μία από τις πρώτες προτάσεις για την κατασκευή ενός σκάφους ελαφρύτερου από τον αέρα έγινε, το 1670, από τον Ιησουίτη ιερέα Francesco de Lana.
Το "αερόπλοιό" του θα αναρτιόταν σε τέσσερα μπαλόνια και θα προωθείτο με πανιά, αλλά η σχεδίαση για τη χρήση μπαλονιών ήταν από τις πιο ασυνήθιστες την εποχή εκείνη. Κάθε μπαλόνι αποτελείτο από μια λεπτή χάλκινη σφαίρα διαμέτρου 6 μέτρων, κενή από αέρα. Φυσικά, το κενό από αέρα σώμα είναι πιο ελαφρύ από ένα άλλο με αέρα και κατά συνέπεια η βασική αρχή ήταν σωστή. Στην πράξη, όμως, οι λεπτές σφαίρες θα
είχαν συνθλιβεί κάτω από την εξωτερική ατμοσφαιρική πίεση. Ο De Lana θα έπρεπε να είχε γεμίσει τα μπαλόνια του με αέριο πιο ελαφρύ από τον αέρα, γιατί όσο πιο ελαφρύ είναι αυτό τόσο το καλύτερο.
Το 1766, ο Άγγλος επιστήμονας Henry Cavendish ανακάλυψε πολλές από τις ιδιότητες του υδρογόνου - μεταξύ αυτών και το πολύ μικρό βάρος του - και ένα χρόνο, περίπου, αργότερα ο Δρ. Joseph Black πρότεινε στους φοιτητές του στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ένα πείραμα. Μία λεπτή και ελαφριά σφαιρική μεμβράνη θα γέμιζε με υδρογόνο και μετά θα αφηνόταν ελεύθερη, για να αιωρηθεί προς τα επάνω, προς το ταβάνι. Το κατά πόσο εκτελέστηκε το πείραμα αυτό είναι αμφισβητήσιμο, αλλά ο Tiberiur Cavallo, ένας Ιταλός που πειραματιζόταν στην Αγγλία, κατόρθωσε να αποδείξει τις ανυψωτικές ικανότητες του υδρογόνου χρησιμοποιώντας το για να γεμίζει σαπουνόφουσκες! Ο Cavallo περιέγραψε τα πειράματα αυτά σ' ένα από τα πρώτα βιβλία αεροναυτικής, που εκδόθηκε το 1785, με τίτλο ''Ιστορία και Πρακτική της Αεροστατικής''.
Ένα άλλο βιβλίο, ''Πειράματα κι παρατηρήσεις επί διαφορετικών τύπων Αέρα'', του Άγγλου επιστήμονα Δρ. Joseph Pristley, ενθάρρυνε έναν Γάλλο, τον Joseph Montgolfier ν' αρχίσει να πειραματίζεται. Η οικογένεια Montgolfier ήταν γνωστή σαν κατασκευαστές χαρτιού και είναι πιθανόν τα πρώτα πειράματα του Joseph να ήταν επικεντρωμένα στην προσπάθεια κατασκευής ενός χάρτινου αερόστατου, που θα γέμιζε μετά με υδρογόνο. Αυτό αποδείχθηκε πολύ δύσκολο και ο Montgolfier έστρεψε την προσοχή του στον "αραιό αέρα", για την ακρίβεια στο θερμό αέρα που ανέρχεται, γιατί έχει πιο χαμηλή πυκνότητα από τον ψυχρό αέρα. Ο μικρότερος αδερφός του Joseph, ο Etienne, άρχισε να ενδιαφέρεται για τα πειράματα αυτά και τον Ιούνιο του 1783 οι αδελφοί Montgolfier επέδειξαν δημόσια ένα από τα δικά τους αερόστατα θερμού αέρα στην πόλη Annonay, που ήταν και ιδιαίτερη πατρίδα τους. Το γεγονός προκάλεσε αίσθηση, ιδιαίτερα στους επιστήμονες της Παρισινής Ακαδημίας, που ανέθεσε στον καθηγητή Jacque Charles να ερευνήσει το θέμα.
Ο Charles υπέθεσε ότι οι Montgolfier χρησιμοποιούσαν υδρογόνο και επιδόθηκε στο σχεδιασμό ενός αερόστατου με υδρογόνο με τη βοήθεια των δύο αδελφών Robert. Οι αδελφοί Robert είχαν κατασκευάσει ένα μεταξωτό πανί με επίστρωση από καουτσούκ αδιαπέραστο από το υδρογόνο. Ένα αερόστατο διαμέτρου 3,7 μέτρων κατασκευάστηκε και απογειώθηκε από το πεδίο του Άρεως στο Παρίσι, στις 27 Αυγούστου 1783. Η θέα της "σφαίρας", καθώς υψωνόταν επάνω από τα σπίτια, κατέπληξε τους θεατές, αλλά η προσγείωση προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη αναταραχή. Το αερόστατο προσγειώθηκε 24 χιλιόμετρα μακρυά, κοντά στο χωριό Gonesse, και οι ντόπιοι αγρότες του επιτέθηκαν με όπλα και τσουγκράνες, νομίζοντας ότι πρόκειται για τέρας, που κατέβηκε από τον ουρανό.
Στο μεταξύ, οι αδελφοί Montgolfiers, συνέχιζαν τα πειράματά τους και στις 19 Σεπτεμβρίου επέδειξαν ένα από τα αερόστατα θερμού αέρα δικής τους κατασκευής μπροστά στο βασιλιά και τη βασίλισσα της Γαλλίας.
Για πρώτη φορά μεταφέρθηκαν επάνω από την επιφάνεια της Γης ("στους ουρανούς" κατά την έκφραση της εποχής), ζωντανά όντα: ένα πρόβατο, ένας πετεινός και μια πάπια. Τα ζώα επέζησαν απ' αυτή τη δοκιμασία και το επόμενο στάδιο έμελλε να είναι μια πτήση ανθρώπου. Ο βασιλιάς ήθελε να στείλει δύο κατάδικους, αλλά ένας νεαρός επιστήμονας, ο Pilatre de Rozier, και ο Μαρκήσιος d' Arlandes, τον έπεισαν να τους επιτρέψει να τιμήσουν τον εαυτό τους με την πρώτη πτήση. Κατασκευάστηκε ένα μεγάλο αερόστατο, τύπου "Montgolfiers" ύψους 23 μέτρων και διαμέτρου 15, σχεδόν, μέτρων, με ένα άνοιγμα στη βάση, κάτω από το οποίο κρεμάστηκε ένα καλάθι με τη φωτιά. Μέσα στο καλάθι καίγονταν κομμένο άχυρο, για να γεμίζει με θερμό αέρα το μπαλόνι του αερόστατου, που ήταν κατασκευασμένο από ύφασμα με χάρτινη επένδυση.
Γύρω από το στόμιο του μπαλονιού υπήρχε ένα καλάθι από βέργες λυγαριάς μέσα στο οποίο θα ταξίδευαν οι αεροναύτες. Ύστερα από διάφορες δοκιμαστικές πτήσεις με σχοινί ασφαλείας, το αερόστατο ετοιμάστηκε για την πρώτη ελεύθερη πτήση.
Στις 21 Νοεμβρίου 1783, οι de Rozier και d'Arlandes απογειώθηκαν από τον κήπο ενός πύργου στο Δάσος της Βουλώνης και πέταξαν επάνω από το Παρίσι. Σε κάποια στιγμή το ύφασμα του αερόστατου άρχισε να καίγεται και, όπως έγραψε αργότερα ο D'Arlander: "Πήρα το σφουγγάρι μου και με ηρεμία έσβησα τη φωτιά που άνοιγε τρύπες, μέχρι εκεί που έφτανα". Η καταστροφή αποτράπηκε και οι δύο αεροναύτες προσγειώθηκαν ασφαλείς, αφού κάλυψαν 9 χιλιόμετρα σε 25 λεπτά.
Ο καθηγητής Charles και οι αδελφοί Robert τελείωσαν την κατασκευή του δικού τους αερόστατου με υδρογόνο λίγες ημέρες αργότερα. Την 1η Δεκεμβρίου, ο Charles και ο μεγαλύτερος από τους αδερφούς Robert, απογειώθηκαν με το αερόστατο "Charliere" από τα Ανάκτορα του Κεραμεικού μπροστά σε μεγάλο πλήθος θεατών. Η πτήση με αερόστατο έγινε δημοφιλές άθλημα. Σήμερα, εξακολουθεί να είναι δημοφιλές, ο δε ανταγωνισμός ανάμεσα στους οπαδούς των αερόστατων θερμού αέρα και στους οπαδούς αερόστατων υδρογόνου συνεχίζεται.
*Το ως άνω απόσπασμα πάρθηκε αυτούσιο από την Τεχνική Εγκυκλοπαίδεια "Πως Λειτουργεί" που μεταφράστηκε στα Ελληνικά από τις εκδόσεις "ΑΛΚΥΩΝ" το 1981. Η πρωτότυπη εγκυκλοπαίδεια "HOW IT WORKS" κυκλοφόρησε το 1978.
Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like και Share!