Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2018

Πώς αντιμετωπίζουν τα άγρια ζώα τις δασικές πυρκαγιές;

Οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές, τόσο στην χώρα μας όσο και σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, μονοπωλούν συχνά το ενδιαφέρον καθώς πολλές από αυτές καταλήγουν να είναι φονικές για ανθρώπους και κατοικίδια ζώα. Το δάσος, όμως, "στεγάζει" και μια πληθώρα άγριων ζώων, τα οποία δεν στηρίζουν την επιβίωσή τους στην ανθρώπινη επέμβαση σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Μια πυρκαγιά μπορεί να αφήσει πίσω της κατεστραμμένα κτήρια και καμένες εκτάσεις, ωστόσο κάποια ζώα έχουν μάθει να επιζούν μέσα στο δάσος και την φωτιά που μπορεί να προκύψει σε αυτό ως φυσικό φαινόμενο, λόγω ενός κεραυνού για παράδειγμα. Κάποια ζώα η φωτιά μπορεί να τα βλάψει, άλλα μπορεί να διαφύγουν, ενώ μερικά καταφέρνουν ακόμα και να επωφεληθούν από αυτήν. 

Τα ζώα αντιδρούν γρηγορότερα σε μια δασική πυρκαγιά καθώς αντιλαμβάνονται σαν κίνδυνο την υψηλή θερμοκρασία και προσπαθούν να ξεφύγουν από αυτήν ακολουθώντας, μάλιστα, τις πιο δροσερές διαδρομές. Πολλά πτηνά καταφέρνουν να πετούν μακριά από τις φλόγες, αμφίβια και άλλα μικρότερα πλάσματα κρύβονται στο έδαφος ή καλύπτονται κάτω από βράχους και τα θηλαστικά μπορούν να τρέξουν αναζητώντας καταφύγιο σε ρεύματα και λίμνες. Τα ζώα που, κατά κύριο λόγο, επωφελούνται από τις δασικές πυρκαγιές είναι τα αρπακτικά. Θηλαστικά, όπως οι αρκούδες, έχουν βρεθεί να κυνηγούν άλλα ζώα που προσπαθούν να διαφύγουν, ενώ αρκετά είδη πουλιών βλέπουν επίσης τις πυρκαγιές ως ευκαιρία να επιτεθούν. 



Φυσικά, υπάρχουν περιπτώσεις ζώων που χάνουν την μάχη με τον καπνό ή την φωτιά διότι δεν μπορούν να τρέξουν αρκετά γρήγορα ή δεν υπάρχει καταφύγιο και νερό σε κοντινή απόσταση. Μερικές από τις στρατηγικές τους για διαφυγή μπορεί να μην λειτουργήσουν και να βρεθούν εγκλωβισμένα, με τα μικρά ζώα (σε ηλικία ή μέγεθος) να είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα. Η θερμότητα μπορεί να είναι επικίνδυνη ακόμα και για οργανισμούς που βρίσκονται βαθιά στο έδαφος, όπως οι μύκητες. 

Οι επιστήμονες δεν έχουν ολοκληρωμένη εκτίμηση για τον αριθμό των άγριων ζώων που πεθαίνουν σε πυρκαγιές κάθε χρόνο, αλλά δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα περιστατικά πυρκαγιών - ακόμα και των πολύ σοβαρών – που κατάφεραν να εξαλείψουν ολόκληρους πληθυσμούς ή είδη.

Παρόλα αυτά, μια μικρού ή μετρίου επιπέδου πυρκαγιά μπορεί να φανεί ωφέλιμη για το ίδιο το δάσος δημιουργώντας μια διαφορετική ποικιλία μικροβιότοπων σε αυτό και οδηγώντας σε εκ νέου ανάπτυξη των κατοίκων του. Η ύπαρξη ποικιλίας σε βιομάζα υποστηρίζει πολλά είδη ζώων και το οικοσύστημα στο σύνολό του. 

Οι άγριες περιοχές αναπτύσσονται και μεταβάλλονται σε σύνθεση με την πάροδο του χρόνου, έτσι βλέπουμε την ηλικία ενός δάσους να παίζει καίριο ρόλο για το σύνολο των φυτών και ζώων που υπάρχουν σε αυτό. Μια διαταραχή, όπως μια πυρκαγιά, μπορεί να λειτουργήσει ως ένα "κουμπί επαναφοράς", κάνοντας ένα παλιό δάσος να αναγεννηθεί. 


Στην χώρα μας γνωρίζουμε από -τραγική- εμπειρία πόσο καταστροφική μπορεί να γίνει μια πυρκαγιά. Τα ζώα φαίνεται να δίνουν μια δική τους μάχη επιβίωσης με την φωτιά και το δάσος με την σειρά του αναπτύσσει τους δικούς του μηχανισμούς αναδιαμόρφωσης. Εμείς σαν άνθρωποι μπορούμε να συμβάλλουμε σε αυτή την αναγέννηση, δίνοντας στην φύση τον χώρο και τον χρόνο να αναπτυχθεί και πάλι. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν στην καμμένη γει δεν εμφανιστεί μπετό. 



Το ενδιαφέρον άρθρο της National Geographic
https://news.nationalgeographic.com/2015/09/150914-animals-wildlife-wildfires-nation-california-science/


Ένα βίντεο με πληροφορίες για τα ζώα στις δασικές πυρκαγιές



Σου άρεσε το άρθρο που διάβασες; Κάνε Like και Share!